YGS-LYS, Konu Anlatımı

Temel Madde

TEMEL MADDE BİLGİSİ

KİMYA TEMEL KAVRAMLAR

MADDE: Boşlukta yer kaplayan belli bir kütlesi ve eylemsizliği olan her şey madde denir. Kütle ve hacim maddelerde ortak olan iki özeliktir.

HACİM :Maddenin uzayda kapladığı alana denir. Hacim birimleri : m3 ,dm3, cm3 , mm3 , Lt

KÜTLE:Maddenin değişmeyen miktarıdır. Kütle birimleri : kg , gr

EYLEMSİZLİK:Hareket halindeki bir cismi durdurmak istediğimizde veya duran bir cismi hareket ettirmek istediğimizde cismin göstermiş olduğu tepkiye denir.

AYIRTEDİCİ ÖZELLİK:Maddelerin birbirinden ayrılmasını sağlayan özkütle , erime noktası , donma noktası , kaynama noktası , yanma gibi özellikler madde miktarıma bağlı değildir.

ÖZKÜTLE: (Yoğunluk):Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir. Birimleri : gr/cm3

SAF MADDE :Fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrışmayan maddelerdir. Saf maddelerin belirli erime ve kaynama noktaları vardır. Doğada 2 çeşit saf madde vardır.


KARIŞIM: İki veya daha fazla saf maddenin değişik oranlarda karıştırılmasıyla oluşur. Kum ve su karışımı. Karışımlar istenilen oranda yapılabilir. Yani rastgele yapılabilir. Karışımlar homojen ve heterojen karışımlar olmak üzere iki sınıfta incelenir.

1-HOMOJEN KARIŞIMLAR: Özellikleri her yerde aynı olan karışımlardır. Örneğin ; çözeltiler , alaşımlar, gaz karışımları vb.
 
2-HETEROJEN KARIŞIM: Özellikleri her yerde aynı olmayan karışımlardır.
 
a-)SÜSPANSİYON :Bir katının , bir sıvı içerisinde çözünmeden çok küçük zerreler halinde dağılmasıyla oluşan sistemlerdir. (Katı + Sıvı karışımlar) Örnek olarak ; şeker-su karışımı.

b-)EMİLSİYON :Bir sıvının bir başka sıvı içinde çözünmeden çok küçük zerreler halinde dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlara denir.(Sıvı + Sıvı karışımlar) örnek: su-zeytinyağı.

c-)ADİ KARIŞIM . İki veya daha fazla katı maddenin karıştırılmasıyla oluşan heterojen karışımlara denir. (Katı + Katı karışımı) Örnek olarak ; kum ve taş karışımı. Karışımların özellikleri
1- Karışımları istediğimiz maddelerle yapabiliriz.
2- Karışımları istediğimiz oranlarda yapabiliriz.
3- Karışımı oluşturan maddeler özelliklerini kaybetmezler.
4- Homojen veya heterojen olabilir.
5- Belli bir formülleri yoktur.
6- Saf değildirler.
7- Karışımı oluşturan bileşenler her oranda karıştırılabilir.

ELEMENT: Tek cins atomdan oluşmuş saf maddelere element denir. Örnek olarak demir(Fe) , bakır(cu) , vb. • Saf yapıdadırlar bu nedenle belirli erime ve kaynama noktaları vardır. • Homojendirler. • En küçük yapıtaşları atomlardır. • Kimyasal ve fiziksel yolarla daha küçük parçalara bölünemezler. • Reaksiyonlara girerek bileşikleri oluştururlar. • Doğada bulunan elementler 3 grupta incelenir. Bunlar : metal , ametal ve soygazlardır.

BİLEŞİKLER: İki veya daha fazla elementin belirli oranlarda bir araya gelerek , kendi özelliklerini kaybedip oluşturdukları yeni saf maddelere bileşik denir. Örnek olarak iki hidrojen atomu(H) ve bir oksijen(O) atomu birleşerek H2O(su) bileşiğini oluştururlar. • Bileşikler kendilerini oluşturan elementlerin özelliğini göstermezler. • Saf maddelerdir. Belirli erime ve kaynama noktalarına sahiptirler