YGS-LYS, Konu Anlatımı
Atatürk Hakkında Ne Söylediler
ATATÜRK HAKKINDA NE SÖYLEDİLER?
Aristide Briand
Fransız Başbakanı, 1921
Yeni Türk Devleti ile Ankara Antlaşması’nın imzalanması nedeniyle; "Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı" diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği cevap: "Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O'nun tüm askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.
Vladimir İliç Lenin
Rus İhtilali Lideri, 1921
Mustafa Kemal sosyalist değildi. Fakat görülüyor ki iyi bir teşkilatçı, yüksek anlayışlı, ilerici, iyi düşünceli ve akıllı bir önderdir. O, soygunculara karşı bir kurtuluş savaşı yapıyor. Emperyalistlerin gururunu kıracağına ve Sultanı da yaranıyla birlikte alt edeceğine inanıyorum.
David Lloyd George
İngiltere Başbakanı, 1922
1922'de Türk ordularının zaferi neticesi Anadolu'daki emelleri gerçekleşmeyen İngiltere'nin Türk düşmanı olarak bilinen Başbakanı Lloyd George, Parlamento'da kendisine yöneltilen suçlama ve tenkitleri şöyle cevaplandırmıştır: "Arkadaşlar, yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki o büyük dahi çağımızda Türk Milleti'ne nasip oldu. Mustafa Kemal’in dehasına karşı elden ne gelirdi."
Ernest Hemingway
Amerikalı Romancı, Yazar, 1922
Marmara kıyısındaki sıcak, toz toprak içinde, eciş bücüş yollu ikinci sınıf kıyı kasabası Mudanya'da, Batı ile Doğu karşı karşıya geldiler. İsmet Paşa'yla görüşecek Müttefik generallerini taşıyan İngiliz sancak gemisi "Iron Duke"ın kül rengi öldürücü kulelerine rağmen, Batılılar buraya barış dilenmeye geliyordu; yoksa barış istemeye, ya da şartlarını dikte ettirmeye değil... Bu görüşmeler, Avrupa'nın Asya üzerindeki egemenliğinin sonunu gösteriyor. Çünkü Mustafa Kemal, herkesin bildiği gibi, Yunanlıları silip süpürmüştü.
Sir Charles Townshend
İngiliz Generali, 1922
Ben şimdiye kadar on beş hükümdar ve cumhurbaşkanı ile özel ve resmi konuşmalar yaptım. Bu geceki kadar ezildiğimi hatırlamıyorum. Mustafa Kemal'de büyük bir ruh kudretinin esrarı var.
Claude Farrere
Fransız Romancı ve Diplomat, 1930
Sevr'den sonra Türkiye'nin öldüğünü sanmıştım. Ama Türkiye yaşıyor; hem, Mustafa Kemal başına geçeli beri öylesine canlı yaşıyor ki; bir L'loyd George'un bütün çabaları, bütün imkânları, sağduyuya meydan okuyan bu şiddetli yaşama isteğinin karşısında erimekten başka bir şey yapamıyor...
Claude Farrere
Fransız Romancı ve Diplomat
Eğer savaşı kazanmış ve daha da kazanacaksa, O, barışı da yapacaktır. Sözüme inanın ve sizlere önceden haber vereyim ki, O bunu iyi yapacak, herkesin düşündüğünden daha eksiksiz ve şimdiye kadar kimsenin ulaşamadığı bir başarı ile yapacak.
Edouard Herriot
Fransa Eski Başbakanı, 1933
Paşa, size nasıl hayran olmayayım? Ben Fransa'da laik bir hükümet kurmuştum. Bu hükümeti Papa'nın Paris'teki temsilcisinin yardımı ile papazlar devirdi. Sizse bir Halifeyi kovdunuz ve gerçek anlamıyla laik bir devlet kurdunuz. Siz, bu taassup içinde laikliği bu topluma nasıl kabul ettirdiniz? Dehanızın büyük eseri laik bir Türkiye yaratmak olmuştur.
Eleftherios Venizelos
Yunanistan Başbakanı, 1933
Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir... Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır. Ve bundan dolayı Türkiye övünebilir.
Franklin Roosevelt
ABD Başkanı, 1937
Mustafa Kemal hakkındaki bilgiyi, O'nu çok iyi tanıyan birisinden edindim. SSCB'nin Dışişleri Bakanı Litvinof'la görüşürken, onun fikrince bütün Avrupa'nın en değerli ve ilgi çekici devlet adamının bugün Avrupa'da yaşamadığını, Boğazların gerisinde, Ankara'da yaşadığını, bunun Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk olduğunu söyledi.
Franklin Roosevelt
ABD Başkanı, 1938
Beyaz Saray'daki görevim tamamlanınca ilk yapmak istediğim şey, zamanımızın bu en dikkate değer şahsiyetini ülkesinde ziyaret etmekti. Kader buna izin vermedi... Bu çapta insanlar dünyaya sık gelmezler.
Winston Churchill
İngiltere Başbakanı, 1938
Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Ulusu'nu yeniden dirilten Atatürk'ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır. Her sınıf halkın O'nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramana ve modern Türkiye'nin Ata'sına layık bir tezahürden başka bir şey değildir.
W. Somerset Maugham
İngiliz Romancı, Yazar, 1953
Bir insanın değerinin en belirli ölçüsü kendi alanındaki üstünlüğünü dostuna düşmanına kabul ettirebilmesindedir. İşte Atatürk bu yüceliğe ermiş dâhilerden biridir. Bir ihtilâlci olarak modern Türkiye'yi yaratmış, davasında muzaffer olmuş ve yüzyılımızın büyük devlet adamları arasına katılmıştır
Dwight D. Eisenhower
ABD Başkanı, 1953
Kemal Atatürk için daimi bir anıt tesisi münasebetiyle Türkiye'ye tebriklerimi arz ile gurur duyuyorum. O'nun gösterdiği yolda yürüyen büyük ulusunuz çok önemli başarılar elde etmiştir. Türk birliğinin ve ilerleyişinin mimarı Atatürk'ün hatırasını anmak için yapılan tören, dünyanın her tarafından hür insanlara ilham kaynağı olmuş zata çok yerinde bir saygıdır.
Muhammed Ali Cinnah
Pakistan'ın Kurucusu, 1954
O, Türkiye'yi kurmakla bütün dünya uluslarına Müslümanların seslerini duyuracak kudrette olduğunu ispat etti. Kemal Atatürk'ün ölümüyle Müslüman dünyası en büyük kahramanını kaybetmiştir. Atatürk gibi önder önlerinde bir ilham kaynağı olarak dikildiği halde Hint Müslümanları bugünkü durumlarına hala razı olacaklar mı?
İkbal
Pakistan Millî Şairi, 1958
Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken O'nun bakışıyla cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.
Lord Kinross
İngiliz Devlet Adamı, 1960
Atatürk, tarih boyunca gelip geçmiş en büyük devlet adamlarından biridir. Hiç bir zaman yaşadığı zamanın üzerinde durmamış, ileriyi görerek ona göre iş yapmıştır. Atatürk'ü Mussolini ve Hitler gibi yöneticilerden ayıran nokta işte bu niteliktir. Onlar her yaptıklarında kendilerini düşünerek hareket ediyorlardı. Atatürk, kendisinden ötesini, 20–30 yıl ilerisini görerek hareket ederdi.
Muhammed Eyüp Han
Pakistan Devlet Başkanı, 1963
Kemal Atatürk yalnız bu yüzyılın en büyük liderlerinden biri değildir. Biz Pakistan'da O'nu, gelmiş geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. O, yalnız sizin ulusunuzun sevgili önderi değildir. Dünyadaki bütün Müslümanlar gözlerini sevgi ve hayranlık duygularıyla O'na çevirmişlerdir.
Nikita S. Kruşçev
Sovyetler Birliği Başkanı, 1963
Yakın ve Orta Doğu'da ilk cumhuriyet, doğuşunu O'na borçludur. Bu cumhuriyet, birçok ulusun milli özgürlük savaşlarına ışık tutmuştur. Atatürk'ün yönetimindeki Türkiye'nin uluslararası otoritesi yükselmiş ve ülkesi dünya siyasetinde önemli bir rol oynamaya başlamıştır.
John F. Kennedy
ABD Başkanı, 1963
Atatürk adı insana bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk ulusuna ilham veren önderliğini, modern dünyayı anlayışındaki ileri görüşlülüğü ve bir askeri önder olarak kudret ve cesaretini hatırlatmaktadır. Şüphesiz ki, Türkiye Cumhuriyeti'nin doğuşu ve o zamandan beri Atatürk'ün ve Türkiye'nin giriştiği derin ve geniş devrimler kadar bir ulusun kendisine olan güvenini daha başarı ile belirten bir başka örnek gösterilemez.
Jawaharlal Nehru
Hindistan Başkanı, 1963
Kemal Atatürk veya bizim O'nu o zamanlar tanıdığımız ismiyle Kemal Paşa, gençlik günlerimde benim kahramanımdı. Büyük devrimlerini okuduğum zaman çok duygulandım. Türkiye'yi modernleştirme yolunda Atatürk'ün giriştiği genel çabayı büyük bir takdirle karşıladım. O'nun dinamizmi, yılmaz ve yorulmak bilmezliği insanda büyük bir etki yaratıyor. O, Doğu'da modern çağın yapıcılarından biridir. O'nun en büyük hayranları arasında bulunmakta devam ediyorum.
Ludwig Erhard
Batı Almanya Başkanı, 1963
Bütün dünya 10 Kasım'da, biz Almanların da dostluk ve saygı ile bağlı olduğumuz bir insanın hayatını ve eserlerini takdirle anmaktadır. Atatürk, daima Türkiye ile Avrupa arasında sık bağlar kurmaya çalışmıştır.
Joseph Luns
Hollanda Dışişleri Bakanı, 1963
Çağımızda; uzak görüşlü, cesur, siyasi ve ekonomik reformlarla Türkiye'yi bugünkü modern cumhuriyet durumuna getiren Atatürk'tür. Aynı zamanda bugün Türkiye'nin Avrupa Ortak Pazarı'na girebilecek güce erişmesini sağlayan modern ekonominin temelini hazırlayan da yine O'dur.
General Douglas Mac Arthur
ABD Uzak Doğu Kuvvetleri Başkomutanı, 1963
Asker-devlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi. Kendisi, Türkiye'nin en ileri memleketler arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Yine O, Türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını oluşturan, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir. Ben Atatürk'ün sadık arkadaşlarından biri olmakla büyük övünç duyuyorum.
Kurt Georg Kiesinger
Federal Almanya Başbakanı, 1968
Ben Türk - Alman dostluğunu yakından tanıyan bir neslin çocuğuyum. Küçük yaşımda bir adamın kahramanlıklarını, yaptığı hizmetleri, ülkesi için giriştiği özverileri gördüm. Bu adam Mustafa Kemal'di. Bugün daha iyi kavrıyorum ki, o insan büyük bir devlet adamıydı. Büyüktü, çünkü, ölçüyü korumasını her zaman bildi ve eserini tehlikeye sokacak sınırları aşamadı. Yürekliliğin ve kendi yürekliliğinin sınırlarını da çizebilecek kadar anlayışlıydı.
AFGANİSTAN:
O büyük insan yalnız Türkiye için değil bütün doğu milletleri için de büyük bir liderdi.[Emrullah Han (Afgan Kralı)]
ALMANYA:
Almanya Atatürk’ün eserine ve mücadelesine hayrandır.Onda,tarihi eseri,özgürlüğü seven bütün milletler için bir sembol olarak kalacak kudretli bir kişilik görmektedir.(Berlin,Alman Ajansı)
O kişisel kazanç ve ün peşinden koşan sıradan bir diktatör değil,gelecek kuşaklar için sağlam temeller atmaya uğraşan bir kahramandı.(Prof. Walter L. WRIHT Jr.)
AMERİKA:
Dünya sahnesinden tarihin en dikkatli,çekici adamlarından biri geçti.(Chicago Tribune)
Sovyet Rusya Dışişleri Bakanı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupanın en kıymetli ve en çok dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum.Bana Avrupanın en kıymetli devler adamının Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi.[Franklin D. ROOSEVELT(ABD eski devlet başkanı 1928)]
Savaş sonrası döneminin en yetenekli liderlerinden biri.(New York Times)
ARNAVUTLUK:
Türk Milleti yastadır.Çünkü yeni Türkiye’nin yaratıcısı olan eşsiz şefini kaybetmiştir.(Stipsi Gazetesi)
BELÇİKA:
Atatürk 20. asrın en büyük gerçeğini yaratan adamdır.(Kopenhag Nasyonal Tidende)
BULGARİSTAN:
Atatürk’ün ölümünün 25. yıldönümünün belirtilmesi,Kemal Atatürk’ün kişiliği ve dehasına yalnız Türk Ulusunun sevgi ve minnettarlığının değil,dünya uluslarının da saygısının belirtisidir.(Todor JİVKOV –eski devlet başkanı 1963)
ÇİN:
Eğer bir tarih bir kalbe sahip olsaydı,Mustafa Kemal’i mutlaka kıskanırdı.(Tchang Yang Yee Pan Gazetesi 1958)
DANİMARKA:
Atatürk şahsiyet ve yeteneğin dev gibi bir simgesi idi.O 20. yüzyılın en görkemli olayını yaratan adamdı.(National Tidence Gazetesi)
FİNLANDİYA:
Atatürk olağanüstü nitelikte bir devlet adamı,savaş sonrası dünya tarihinin en önemli yüzlerinden biri idi.(Hufvud Stadbladet Gazetesi)
FRANSA:
Asırları aşan adam!..(Paris basını)
O yüce bir dağa benzer.Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler.bu dağın azametini kavrayabilmek için O’na çok uzaklardan bakmak gerekir.(Claude Farrer –yazar-)
HİNDİSTAN:
Kemal Atatürk bizim o zamanlar tanıdığımız ismiyle Kemal Paşa,gençlik günlerinde benim kahramanımdı…Onun en büyük hayranları arasında olmaya devam ediyorum(Jawaharla NEHRU –eski devlet başkanı-)
Atatürk yalnız Türk Milleti’nin değil özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi.O’nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz.Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.(Sucheta KRIPALANI –Hint Parlamento Heyeti Başkanı-)
İNGİLTERE
Çağımızda hiçbir isim Atatürk’ün adı kadar saygı yaratmamıştır.(Observer)
O genç,dahi Türk Şefi’nin o sırada Çanakkalede bulunması müttefikler bakımından tarihin en acı darbelerinden biridir.(Alan MOOREHEAD -yazar 1956-)
İRAN:
Atatürk yalnız kahraman milletinin büyük bir Şef’i olmakla kalmamıştır.O,aynı zamanda insanlığında en büyük evladı olmuştur.(İran Gazetesi)
İSRAİL:
Mustafa Kemal Atatürk,kuşkusuz 20. yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet adamlarından biri,hiçbir millete nasip olmayan cesur ve büyük bir inklapçı olmuştur.(Ben GURİON –eski devlet başkanı 1963-)
İSVEÇ:
O olmasaydı modern Türkiye olmazdı.O’nun sayesinde Türkler O’nun olağanüstü yapıtını izleyebilecekler ve zaten dünyaca pek yüksek olan onurlarını daha fazla yükseltebileceklerdir.(Nya Daylight Gazetesi)
İSVİÇRE:
Türkiye’yi yaratan,tarihimizin bu en Büyük Adamı’nı başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım.(Prof. MORRF)
İTALYA:
Hayatının sonuna kadar milletinin mutlak güveni ile kurduğu devletin başında muzeffer kumandanının kişiliği,eşi görülmemiş bir karakter örneğidir.(C. C. SFORZA)
JAPONYA:
Şaşırtıcı ve çekici bir kişi.asker olarak büyük,devlet adamı olarak daha büyük.(Japonya Times)
KÜBA:
Ben en çok Atatürk’ten etkilendim.Koşulları Onu yeniden dünyanın gündemine oturttu.(Fidel Castro 1997)
LÜBNAN:
Atatürk dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir.O bütün bir tarihin seyrini değiştirmiştir.(Ennehar Gazetesi 1938)
MACARİSTAN:
Türkiye’yi bir arı kovanına ve bütün Türkleri de bal aramaya çıkmış çalışkan arılara benzetiyorum.nasıl arılar beylerinin etrafında toplanıp çalışırlarsa bütün Türk Milleti bu gün bu dahi Mustafa Kemal etrafında toplanmışlardır.(Prof. M. Zaajti FRANES)
MISIR:
Çağının,belki de tarihin en olağanüstü kişilerinden biri.(Egyptian Gazetesi)
NORVEÇ:
Atatürk,tarihte,memleketinin en büyük adamlarından biri olarak kalacaktır.(Le Morgen Bladet Gazetesi)
PAKİSTAN:
Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken,O’nun bakışı ile dünyayı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.(İkbal –şair-)
POLONYA:
O’nun yaratıcı ruhunun ve ateşli yurtseverliğinin harekete geçmemiş olduğu hiçbir alan yoktur.(Gazete Polska)
PORTEKİZ:
Atatürk başı dumanlı doruklarda yüce bir dağ tepesidir.Siz O’na yaklaştıkça O yükselir ve aranızdaki uzaklık sonsuza değin aynı kalır.Dönemlerinde büyük gözüken,zamanla küçülen benzerlerinden farkı budur ve böyle kalacaktır.(Arriba Gazetesi 1938)
ROMANYA:
Bir milleti uçurumun kenarından sarsılmaz azmiyle kurtaran,kuvvetlendiren,yükselten yöneticiler arasında Atatürk,en birincisidir.(Timpul Gazetesi 12 Kasım 1938)
RUSYA:
Atatürk düşüncesi yaşlanmadı,O sadece geçmiş değil aynı zamanda gelecektir.(Mihail GORBAÇOV –eski devlet başkanı-)
SURİYE:
Vatanını muhakkak bir parçalanmaktan kurtararak devlet gemisini güvenilir bir limana götürdükten sonra milletinden bir taht istemedi.O,sözün tam anlamıyla bir insan,eşsiz bir dahi,kahraman bir asker ve siyaset adamı idi.(Elifba Gazetesi)
Atatürk’ün başardığı işler mucize ve harikadır.Birkaç yıl içinde memleketinde yaptığı inklaplar,birkaç yüzyılda gerçekleştirilemeyecek işlerdir.(El Tekaddum Gazetesi)
TUNUS:
Vatanımın bağımsızlığı uluslar arası bir gerçek olduğu gün,Allah’a şükürden sonra ilk hatırladığım isim,Gazi Mustafa Kemal Atatürk oldu.Ümit kapılarının kapandığı bunalım anlarında,Onun destan olan yaşamı ve savaşımı bana esin kaynağı oldu.(Habib BURGİBA –eski devlet başkanı 1955-)
TÜRKİYE:
Bern’de genç bir Hindistan elçisi tanımıştım.Bu Gandi’nin sağ kolu Desai’nin oğlu idi.Bir gün bana demişti ki: ”Okuldan her eve dönüşümde babam beni yanına çağırır ve ne öğrendiğimi sorardı.Ben de okuduğum derslere dair kendisine bilgi verirdim.O: “Bir insan olarak bu derslerden faydalanman gerek.Fakat bir Hintli sıfatıyla muhtaç olduğun en büyük ders,Türkiye’nin İstiklal Savaşı tarihidir.Şimdi oturda ben sana anlatayım”(Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU 1954 )
YUGOSLAVYA:
Atatürk’ün dehası,tarihte Türk Milleti’nin taşıdığı ruhun faziletine en yüksek örneklerinden birini teşkil edecektir.(Branko ACZEMOVİC –elçi-)
YUNANİSTAN:
Türkiye dost ve düşmanlarının hayran olduğu bir deha adama,sahip bulunmak mutluluğuna erişmiştir.(Katimerini)