YGS-LYS, Konu Anlatımı

Atatürk'ün Nişan ve Madalyaları

 

ALTIN LİYAKAT MADALYASI

Çap. : 2.5 cm.
Env. No. : 848/734

Atatürk'e 17 Ocak 1916'da padişah V. Mehmet Reşat tarafından verilen Altın Liyakat Madalyasının ön yüzünde; padişahın tuğrasıyla saltanat arması, arka yüzünde Osmanlıca olarak "Liyakat Madalyası sadakat ve şecaat ibraz edenlere mahsustur" yazısı ve 1308 (1891) tarihi vardır. Madalyanın 2 cm. genişliğindeki etrafı yeşil zırhlı kırmızı kevkez şeriti üzerinde çift kılıç ve 1332 (1916) tarihli bir plaka bulunmaktadır.



ALİYÜLALA NİŞANI

Çap. : 10 cm. (Nişan)
Çap. : 5 cm. (hamaildeki küçük parçalar)
Env. No. : 839/681

Afgan Kralı Amanullah han tarafından 27 mart 1923 tarihinde Atatürk'e verilmiştir. Yuvarlak biçimli gümüş nişanın kenarları şua biçiminde sivri yapılmıştir. Altın kaplama olan orta kısımda bir bina motifi yer alır.Binanın her iki yanında bayrak, alt kısmında çift kılıç kabartması işlenmiştir. Hamaili şemsesinde de nişanla aynı modelde çift zincirle tutturulmuş sekiz parça vardır. Bu parçaları birleştiren meşe dalları arasındaki üst yüzü bombeli plakanın üzerinde güneş kursu motifi yer alır. Bu plakayla aynı modelde yapılmış, halkalı bir parça daha bulunmaktadır. Alüyülala Nişanıdır.



BROŞ

Uz. : 5.3 cm.
Env. No. : 1245/11

Üzeri 137 adet pırlanta taşla süslenmiş platin broşun orta kısmında bir uçak modeli vardır. Uçağın ucunda pervane kısmında, bir sentetik taş yer almaktadır. Atatürk'ün emri ile nişan Sabiha Gökçen'e bir görevden döndükten sonra verilmiştir.



DEMİR SALİP NİŞANI

Çap. : 4.5 cm.
Env. No. : 960/1535

İkinci rütbeden Demir Salip Nişanı, Atatürk'e 9 Eylül 1917 yılında Alman Hükümeti tarafından verilmiştir. Üzerinde taç kabartması, ortada "W" harfi ve harfin altında 1914 tarihi yazılıdır.



GÜMÜŞ LİYAKAT MADALYASI

Çap. : 2.5 cm.
Env. No. : 845/733

Atatürk'e Anafartalar Grup Komutanı iken 1 Eylül 1915'te padişah V. Mehmet Reşat tarafından verilmiş Gümüş Liyakat Madalyasıdır. Yeşil zırhlı kırmızı kevkez şeritte çift kılıç ve bir plaka üzerinde Osmanlıca olarak 1332 (1916) tarihi bulunmaktadır. Ön yüzünde II. Abdülhamit'in saltanat arması, arka yüzünde "Liyakat Madalyası, sadakat ve şecaat ibraz edenlere mahsustur yazısı ve 1308 (1891) tarihi yazılıdır.



GÜMÜŞ İMTİYAZ MADALYASI

Çap. : 3.7 cm.
Env. No. : 841/732

Atatürk'e 30 Nisan 1915'te padişah V. Mehmet Reşat tarafından 19 ncu Tümen Komutanıyken verilen Gümüş İmtiyaz Madalyasıdır. Ön yüzünde Padişah II. Abdülhamit'in saltanat arması, arka tarafında ise "Devlet-i Aliyye-i Osmaniye uğrunda fevkalade sadakat ve secaat ibraz edenlere mahsus madalyadır" yazısı ve 1300 tarihi vardır. Yeşil kırmızı renkli şeritinde çapraz kılıç üstünde plaka yer almaktadır. Şerit üzerindeki plakada 1332 (1916) yılı eski yazı ile yazılıdır.




HARP MADALYASI

Çap. : 7 cm.
Env. No. : 966/1517

1914 yılında I. Dünya Savaşı için özel olarak padişah V. Mehmet Reşat tarafından çıkarılmış, Harp Madalyası gümüşfakfondan (nikel, bakır, çinko alaşım) yapılmıştır. Beş köşeli yıldız şeklinde olup, uçları topuzludur. Bordo mineli, orta kısmındaki ayın içinde Sultan Reşat'ın El Gazilik Tuğrası ve 1333 (1917) tarihi bulunmaktadır. Arkasında "Sr. Exc. M.K.P." (Mustafa Kemal Paşa) ve Almanca ithaf ile "J.H. Werner Berlin" yazıları vardır. Bu madalya Atatürk'e 11 mayıs 1918 de Padişah VI. Mehmet (Vahdettin) tarafından verilmiştir.



KILIÇLI MECİDİ NİŞANI

Çap. : 6.5 cm. (Nişan)
Çap. : 10 cm. (Şemse)
Env. No. : 841/732

Gümüşten birinci Rütbe'den Kılıçlı Mecidi Nişanıdır. Atatürk'ün üstün başarıları nedeniyle 16 Aralık 1917 tarihinde verilmiştir. Ç,ift kılıçlı nişan, beşer şualı yedi şubeden (köşe) ibarettir. Ortasında padişahın tuğrası yer almakta, etrafında kırmızı mineli fon üzerinde altın ile yazılmış éGayret, hamiyet, Sadakat" sözleri bulunmaktadır. Alt kısmında 1268 (1851) tarihi yazılıdır. Şua aralarında ay yıldız motifi ve nişanın asılma yerinde ona bağlı kırmızı mineli ay yıldız vardır. Şemsesi aynı modelde çift kılıçlıdır. Şua üzerlerinde ay yıldız motifleri bulunmaktadır.



MADALYON

Çap. : 3.5 cm.
Env. No. : 905/478-1

Gümüşten yapılmış olan madalyon 20 Ağustos 1937 tarihlidir. Ön yüzünde "Trakya 1. Ordu Manevrası Hatırası" yazısı, ortada tarihin üzerinde K. Atatürk imzası yer almaktadır. Arka yüzü ayyıldızlıdır.



MADALYON

Çap. : 3.5 cm.
Env. No. : 905/478-2

Sarı madenden yapılmış olan madalyon 13 Ekim 1937 tarihlidir. Ön yüzünde "Ege II. Ordu Manevrası hatırası" yazısı, ortada tarihin üzerinde K. Atatürk imzası yer almaktadır. Arka yüzü ayyıldızlıdır.



MADALYON

Çap. : 6 cm.
Kal. : 3.5 mm.
22 Ayar
Env. No. : 891/708

Altın madalyonun ön yüzünde Atatürk'ün profilden portre kabartması ve kenarında "Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal" yazılıdır. Arka yüzünde zeytin dalından bir çelenk içinde "Müttefik Ajanslar Dördüncü Kongresi-İstanbul 1929" yazılıdır.



MECİDİ NİŞANI

Çap. : 5.5 cm.
Env. No. : 854/738

Atatürk'e 25 Aralık 1906 tarihinde II. Abdülhamit tarafından Kurmay Yüzbaşı iken Şam'daki üstün hizmetlerinden dolayı verilmiş gümüş beşinci Rütbe'den Mecidi Nişanıdır. Ortasındaki dairesel alanda tuğra, bu kısmın etrafında kırmızı mineli fon üzerinde "Gayret, Hamiyet, Sadakat" sözleri bulunmaktadır. Alt kısmında 1268 (1851) tarihi, nişanın asılma yerinde ona bağlı kırmızı mineli ay yıldız vardır. Şua ve şua aralarında ay yıldız motifleri yer almaktadır.



MECİDİ NİŞANI

Çap. : 6.5 cm. (Nişan)
Çap. : 8.5 cm. (Şemse)
Env. No. : 837/737

Gümüşten ikinci rütbeden Mecidi Nişanıdır. Atatürk'e 12 Aralık 1916'da 16 ıncı Kolordu Komutanı iken V. Mehmet Reşat tarafından olağanüstü başarıları nedeniyle verilmiştir. Nişan beşer şualı, yedi şubeden (köşe) ibarettir. Ortasında padişahın tuğrası yer almakt, etrafında kırmızı mineli fon üzerinde altın yazı ile yazılmış "Gayret, Hamiyet, Sadakat" sözleri bulunmaktadır. Alt kısmında 1268 (1851) tarihi yazılıdır. Şua aralarında ay yıldız motifleri yer almaktadır. Şemsesi aynı modelde işlenmiş olup, şua üzerlerinde ay yıldız motifleri vardır.




MUHAREBE ALTIN İMTİYAZ MADALYASI

Çap. : 4 cm.
Env. No. : 842/739-A

1300 (1884) tarihli Muharebe Altın İmtiyaz Madalyası, 23 Eylül 1917'de padişah V. Mehmet Reşat tarafından Atatürk'e verilmiştir. Madalyanın ön yüzünde Padişah II. Abdülhamit'in saltanat arması, arka tarafında ise "Devlet-i Aliyye-i Osmaniye uğrunda fevkalade sadakat ve secaat ibraz edenlere mahsus madalyadır" yazılıdır. Genişliği 3.5 cm. olan yeşil-kırmızı bir şeritle göğüse takılmaktadır. Şerit üzerindeki plakada 1332 (1916) senesi eski yazıyla yazılmıştır. Çift kılıç muharebeye ait olduğunu göstermektedir.



MUHAREBE LİYAKAT MADALYA

Çap. : 3 cm.
Env. No. : 1340

Avusturya-Macaristan Hükümeti tarafından 27 Temmuz 1916'da Atatürk'e verilen Üçüncü rütbe'den Muharebe Liyakat Madalyasıdır. Kırmızı beyaz çizgili bir kurdaleye bağlı, kırmızı beyaz renkli mineden haç şeklindedir. Ortası yuvarlak beyaz mine olup üzerinde "Ver Dienst" yazılıdır. Arka yüzü tamamen beyaz mine kaplı olup, haçın kollarını birbirine bağlayan metalden çelenk vardır.



MURASSA NİŞAN

Uz. : 5 cm.
Env. No. : 830/700

Atatürk'e Türk Tayyare Kurumu tarafından 20 mayıs 1925'te verilen platinden murassa nişanın 131 adet pırlanta ve bir adet zümrüt taşı vardır. Büyük taş 2 krattır. Alt ortadaki ay yıldızın her iki yanından açılıp, yukarıya doğru daralan tepe noktasında yıldızla birleşen bir çelenk vardır. Çelengin ortasında tayyare figürü bulunmaktadır. Büyük taş, yıldızın ortasında, zümrüt taş ise tayyarenin ucundadır.




OSMANLI NİŞANI

Çap. : 6.5 cm. (Nişan)
Çap. : 9 cm. (Cemse)
Env. No. : 840/739

Gümüşten ikinci Rütbe'den Osmanlı Nişanı, Atatürk'e Kafkas Cephesi Muharebelerinde gösterdiği üstün başarılarından dolayı 1 Şubat 1916 tarihinde V. Mehmet Reşat tarafından verilmiştir. Çift kılıçlı yeşil mineli ve yedi köşeli yıldız şeklindedir. Ortadaki kırmızı mine üzerinde altından "El müstenit bitevfikat el-rabbaniye Abdülaziz Han Melik-ül Devlet-ül Osmaniye" yazısı bulunmaktadır. Yazının altında hilal motifi vardır. Yedi köşeli yıldızın uçları topuzludur. Kılıçlı şemsenin göbeği aynı işlemeli olup, yedi şualı sekiz şubeden (köşe) yapılmıştır.



PLAKA

Çap. : 10 cm.
Kal. : 8 mm.
22 Ayar
Env. No. : 826/701

Altından yuvarlak plakanın ön yüzünde Ankara Kalesi'nin kabartması, arka yüzünde zeytin dalından yapılmış bir çelenk içinde "Atatürk'e Ankara'ya gelişlerinin 18 inci yıldönümünde şehrin minnet ve şükran hatırası 7.12.1919 - 27.12.1937" yazısı yazılıdır.



PLAKA

Çap. : 6 cm.
Kal. : 4 mm.
Env. No. : 886/709

Sarı renkte madenden yuvarlak plaka 1927 tarihli Zafer Abidesi hatırasıdır. Ön yüzünde Atatürk'ü at üzerinde gösteren "Ankara-Ulus Meydanındaki heykel) kabartması vardır. Üzerine eski yazıyla "1927 senesinde Mekar-ı Cumhuriyet Ankara Şehrinde rekzedilen Abide-i Zafer hatırası" ve heykel kaidesinde "gazi Mustafa kemal Hazretleri" yazılıdır. Ayrıca küçük olarak basılmış "H. Kreppel 1927" yazısı vardır. Arka yüzünde Atatürk'ün profilden üniformalı portre kabartması yapılmıştır. Kenarında "Tautenhayn 1927" yazılıdır.



PLAKA

Çap. : 8 cm.
Kal. : 5 mm.
22 Ayar
Env. No. : 897/690

Orijinal kadife kutu içinde altından yapılmış yuvarlak plakanın bir yüzünde İran Şehinşahı Rıza Pehlevi'nin öteki tarafında Atatürk'ün profilden portre kabartmaları vardır. Atatürk portreli yüzünde "İran Şehinşahı Ala Hazreti Hümayun Rıza Şah Pehlevi Hazretlerinin Türkiyr Cumhurreisi Gazi Mustafa Kemal Hazretlerini Ziyaretleri Hatırasıdır. Ankara 1934" Türkçe olarak yazılmıştır. İran Şahı Pehlevi'nin portresinin bulunduğu yüzünde ise " Beya vekarlı Mülakatı Ala Hazreti Hümayun R. Şah Pehlevi Şehin Şah-ı İran Ba Hazreti Azizim. Kemal Reisicumhur Türiye Ankara-1934" farsça olarak yazılmıştır. Plaka 22 ayar altından yapılmıştır